Uczniowie pochodzący z rodzin, grup etnicznych i rasowych, dla których edukacja jest priorytetem, które wspierają systematyczną pracę i naukę, oraz które dają przykłady takich zachowań, mają znacznie większe szanse na osiągnięcie sukcesów szkolnych niż ci, którzy pochodzą z rodzin dysfunkcyjnych, w których nie ceni się wykształcenia lub w których nie wypracowano efektywnych metod wcielania w życie wartości związanych z uczeniem się. Dla przedstawicieli pewnych grup społecznych wysokie osiągnięcia szkolne mogą być źródłem problemów psychicznych. Przełomowa praca Johna Ogbu (1991) zwróciła uwagę na fakt, że uczniowie afroame- rykańscy osiągający sukcesy w szkole często oskarżani są o brak lojalności i przezywani „Białasami” lub „Wujami Tomami”. W odpowiedzi na te naciski społeczne studenci, szczególnie chłopcy, rezygnują z osiągnięć w tej sferze albo uczą się ukrywać swoje sukcesy. Ogbu przypisuje różnice między osiągnięciami szkolnymi wśród różnych grup rasowych i etnicznych temu, czy ich przodkowie byli dobrowolnymi emigrantami – tak jak Europejczycy poszukujący wolności religijnej – czy też zostali do tej emigracji zmuszeni – jak Afrykanie przywiezieni do Ameryki jako niewolnicy.
